متریال مهندسی (عمومی)

آشنایی با انواع مواد و کاربردهای آن جزء لاینفک صنعت می باشد. فارغ التحصیلان رشته های فنی و مهندسی و مهندسان شاغل، فارغ از رشته تحصیلی خود لازم است درک درستی از مواد و آشنایی کافی با استانداردهای مرتبط با آن داشته باشند. تجربه شخصی مدرس نیز موید این موضوع است. با توجه به ضرورت مبحث مواد در کاربردهای صنعتی، مدیریت گروه آموزشی مدیادرس بر آن شد که دوره آموزشی تحت عنوان متریال مهندسی (عمومی) تهیه شود و در اختیار مهندسان این مرز و بوم قرار گیرد. باشد که موارد مطرح شده در این پکیج پاسخگوی نیازهای فنی و مهندسی مخاطبان در دنیای صنعت باشد.

فهرست سرفصل های مطرح شده در آموزش متریال مهندسی (عمومی) ، در ادامه آمده است:

فصل اول: مفاهیم عمومی

در اولین فصل آموزش متریال مهندسی (عمومی)، بر آن شدیم که مفاهیم عمومی اما کاربردی در حوزه متریال گنجانده شود. تسلط بر این مفاهیم به منظور درک بهتر از توضیحات فصل­های آتی این پکیج آموزشی ضرورت دارد. مباحثی که در این فصل آموزش داده می شود شامل موارد زیر است:

• آشنایی با ساختار مواد و تقسیم بندی آن
• تعریف سلول واحد یا unit cell
• معرفی انواع ساختارها در فلزات
• آشنایی با ساختار بلوری عنصر آهن
• مفهوم آلیاژ و آلیاژسازی
• آشنایی با فولاد و ساختارهای آن
• خواص مطلوب در آلیاژسازی
• معرفی مشخصات اصلی هر متریال
• آشنایی با جدول ترکیب شیمیایی
• آشنایی با خواص مکانیکی و انواع آن
• آشنایی با روش های ساخت، عملیات حرارتی و انواع آن
• تقسیم بندی کاربردی فاز در فولادها

فصل دوم: معرفی انواع متریال صنعتی

این فصل از آموزش متریال مهندسی (عمومی)، به معرفی انواع متریال در صنعت پرداخته است. محدوده کاربرد هر متریال و شرایط استفاده از آن توضیح داده شده است. مطالب و نکاتی که در این فصل ارائه شده با هدف توانمندسازی مهندسان در انتخاب متریال با توجه به شرایط کاری و پروسسی می باشد. مطالبی که در این فصل آموزش داده می شود به شرح زیر می باشد:

• تقسیم بندی متریال
• معرفی CS و LTCS
• معرفی AS (Ni)
• معرفی AS(Cr-Mo)
• معرفی SS و آشنایی با انواع آن
• معرفی SS فریتی
• معرفی SS مارتنزیتی
• معرفی SS آستنیتی
• معرفی SS سری ۳۰۰
• معرفی SS داپلکس
• معرفی SS رسوب سختی
• آشنایی با مفهوم سوپر آلیاژها
• معرفی مونل ها
• معرفی اینکولوی ها
• معرفی اینکونل ها
• معرفی تیتانیوم
• معرفی چدن ها

فصل سوم: آشنایی با استاندارد ASTM

در این فصل استاندارد ASTM به عنوان یکی از  معروف ترین استانداردهای متریالی توضیح داده می شود. استفاده از این استاندارد مخصوصا در صنایع نفت و گاز بسیار رایج است و در این نوع صنایع کاربرد بالایی دارد. در این فصل سعی شده که مخاطب با این استاندارد و اطلاعاتی که می توان برای هر متریال از آن استخراج کرد آشنا شود. در قالب چند مثال برخی از استانداردهای ASTM توضیح داده شده اند و در انتهای این فصل با لیست متریال در استاندارد ASME B31.3 به منظور آشنایی با متریال مورد استفاده در پایپینگ آشنا خواهیم شد. همچنین مخاطب با روش انتخاب متریال برای کمپرسورهای سانتریفوژ بر اساس API 617 و روش انتخاب متریال برای پمپ های سانتریفوژ بر اساس API 610 آشنا می شود. عنوان مطالبی که در این فصل آموزش داده می شود به شرح زیر است:

• معرفی استاندارد ASTM
• آشنایی با بخش های مختلف ASTM
• آشنایی با اصول نامگذاری متریال در ASTM
• آشنایی با اطلاعات مندرج در هر ASTM در قالب مثال های متعدد
• آشنایی با ASTM A105
• آشنایی با ASTM A106
• آشنایی با ASTM A193
• آشنایی با ASTM A194
• آشنایی با ASTM A36
• آشنایی با ASTM B637
• لیست متریال پایپینگ بر اساس کد طراحی ASME B31.3
• انتخاب متریال کمپرسورهای سانتریفوژ بر اساس API 617
• انتخاب متریال پمپ های سانتریفوژ بر اساس API 610

فصل چهارم: آشنایی با استانداردهای ASME Sec2 , Sec9

علاوه بر استاندارد ASTM، بخش هایی از مجموعه اسنادی ASME  نیز به حوزه متریال اختصاص یافته است. استاندارد ASME Sec 2 بصورت اختصاصی در زمینه متریال در چهار پارت A، B،  C و D منتشر شده که در این فصل  توضیحاتی در خصوص این استاندارد داده می شود. بخش هایی از استاندارد ASME Sec 9 در قالب جدول QW-422 وجود دارد که اطلاعات مفیدی در حوزه متریال به مخاطب ارائه می دهد. این جدول به همراه یک فایل اکسلی که مختص به آن تهیه شده بطور کامل توضیح داده خواهد شد. در نهایت نیز با یکی از اصول انتخاب متریال در حوزه پایپینگ به همراه موضوع انتخاب الکترود برای خطوط پایپینگ و بر اساس ASME Sec 2 Part C آشنا خواهیم شد. گذری نیز بر PART D استاندارد ASME Sec 2 خواهیم داشت:

• معرفی مجموعه استانداردی ASME
• معرفی ASME Sec2 و بخش های مختلف آن
• آشنایی با ASME Sec 2 Part A, Part B
• آشنایی با ASME Sec 9 و جدول QW-422
• ارائه فایل اکسل از جدول QW-422
• آشنایی با مفهوم No و G.No
• ارائه تعریف UNS No بر اساس ASTM E527
• آشنایی با روش انتخاب متریال در Piping بر اساس جدول QW-422
• آشنایی با روش انتخاب الکترود برای خطوط Piping بر اساس ASME Sec2 Part C
• آشنایی با ASME Sec2 Part D

فصل پنجم: آشنایی با کلید فولاد   

یکی از مراجع مهم و هندبوک های کاربردی که مورد استفاده مهندسان در صنعت می باشد مجموعه کلید فولاد است. این هندبوک مجموعه عظیمی از انواع متریال در حوزه های مختلف در خود گنجانده است. در این فصل روش کاربردی استفاده از این هندبوک در قالب مثال به مخاطبان آموزش داده می شود:

• معرفی کلید فولاد
• آشنایی با فصل های مختلف کلید فولاد
• آموزش روش کار با کلید فولاد در قالب مثال
• آشنایی با روش نامگذاری متریال در کلید فولاد